Ο Gustav Le Bon, εκ των πατέρων της ψυχολογίας της μάζας διατυπώνει ένα πολύ ενδιαφέρον επιχείρημα στην «Ψυχολογία του Όχλου» (1895): «Οι θεσμοί δεν αλλάζουν πραγματικά, μόνο μεταμφιέζονται». Οι πραγματικές αλλαγές σε θεσμούς σε υπάρχουσες κοινωνίες μπορεί να πάρουν αιώνες (ένα ωραίο παράδειγμα νομίζω οτι είναι οι Ρώσοι: Αλλάξαν τον κνούτο του τσάρου με τον κνούντο του Στάλιν και τώρα πάλι τον κνούτο του Πούτιν. Μοναρχία, Κομμουνισμός, Δημοκρατία - Τί άλλαξε στην πραγματικότητα;) Χρησιμοποιεί μάλιστα τρανταχτό επιχείρημα για να το αποδείξει: λαοί με παρόμοιο νομικό σύστημα δεν έχουν παρόμοια εξέλιξη.Ας ξεχάσουμε για μια στιγμή την ιδέα οτι όλοι οι άνθρωποι είναι ίδιοι μπροστά στο χρήμα, και ας πάρουμε την ιδέα οτι οι άνθρωποι ΕΧΟΥΝ πολιτισμικές, φυλετικές και ιστορικές διαφορές μεταξύ τους. Αυτό θα οδηγούσε σε ένα απλό συμπέρασμα: οτι ο Έλληνας με το Γερμανό δεν είναι ίδιος. Και αυτό θα οδηγούσε στο συμπέρασμα οτι χρειάζονται διαφορετικοί νόμοι και κανόνες για να ευημερήσει η κάθε κοινωνία. Θα μπορούσα σε αυτό το σημείο να τονίσω οτι τα παραπάνω είναι σχεδόν αυταπόδεικτα, αλλά δεν ισχύει για όλους αυτό.
Πάμε στο σήμερα. Τη δεκαετία του ’90 μπήκε στη ζωή μας το Ίντερνετ. Μέσω αυτού μπορούσα πλέον να επικοινωνήσω με έναν κινέζο και ένα Ν/Αφρικανό και να ανταλλάξουμε ιδέες. Και πρίν το καταλάβω, μπορούσα να παραγγείλω υλικό για κομπιούτερ κατευθείαν από την Ταιβάν, προγράμματα από την Ιαπωνία, βιβλία κατευθείαν από τις ΗΠΑ, και καφέ από τη Βραζιλία. Με την παγκοσμιοποίηση της επικοινωνίας παγκοσμιοποιήθηκε και η οικονομία.
Ιδού όμως το σημαντικότερο ερώτημα: το γεγονός οτι επικοινωνώ με τον κινέζο, το γεγονός ότι έχουμε παρόμοιες ανάγκες, μας κάνει ίδιους; Η ίδια κοινωνία θα μας ικανοποιήσει; Βλέπετε λοιπόν το πρόβλημα. Όπως αποδείχτηκε από το 2008 και μετά, όταν το οικονομικό μας σύστημα δοκιμάστηκε σοβαρά για πρώτη φορά, η παγκοσμιοποιημένη οικονομία απαιτεί ένα κοινό σετ κανόνων. Η κοινωνία όμως που δεν είναι το ίδιο παγκοσμιοποιημένη, δεν μπορεί να αποδεχτεί ένα κοινό σετ κανόνων.
Και έτσι έρχεται σε αντίθεση η κοινωνία με την οικονομία. Ο άνθρωπος με τα θέλω του. Θέλω το iPad, αλλά είμαι διατεθημένος να ζήσω στις ίδιες συνθήκες με το Γερμανό και τον Κινέζω για να το έχω; Πόσο τελικά αλλοτριωθήκαμε από την τεχνολογία και το φτηνό χρήμα;
Οι ηγέτες θεωρούν μονόδρομο μια παγκόσμια ένωση. Ήδη συζητιέται σοβαρά η έκδοση ευρωομολόγου, η οποία ουσιαστικά θα ένωνε την Ευρώπη. Ναι, αυτό θα μείωνε την εφορία μου, αλλά είμαι διατεθημένος να δώσω σε ένα Γερμανό πρόεδρο το δικαίωμα να παραχωρήσει το Καστελλόριζο στους Τούρκους, αν αυτό εξυπηρετεί τα συμφέροντα της (νέας) χώρας μου;
Επειδή λοιπόν ο υπογράφων είναι και λίγο μηδενιστής, και επιδή πιστεύει οτι η διαδικασία της αλλαγής είναι πολύ βαθιά και παίρνει χρόνο, οι ηγέτες μας θα καταλάβουν σύντομα οτι δεν μπορούν μόνο με τον φόβο της οικονομικής κατάρρευσης να ενώσουν και να ομογενοποιήσουν τους λαούς. Τότε, οι επιλογές θα είναι πολλές: Μια νέα θρησκεία για όλους (αν όλοι πιστεύουμε στον ίδιο θεό τότε ίσως πιστεύουμε σε παρόμοιο σετ κανόνων), μια νέα μορφή ενέργειας, την οποία όλοι θα θέλουμε θυσιάζοντας τα πολιτικά μας δικαιώματα, ή ίσως ένας μεγάλος πόλεμος και ο δυνατότερος θα επιβάλλει τους κανόνες του.
Όπως και να έχει το πράγμα, οι άνθρωποι θα βρεθούμε μπροστά σε επιλογές: χρήμα και τεχνολογία ή δικαίωμα στη διαφορετικότητα; Εταιρίες ή λαοί; Δημοκρατία με λίγα, ή δικτατορία με περισσότερα;
Σε αυτό το παιχνίδι, εσύ αποφασίζεις (ακόμα)
|
|
|
Tweet
|
|
|
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου